2.1 Richtinggevende opdracht
Het doel is om aan het eind van de initiatieffase duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit integraal op te nemen in de richtinggevende opdracht en daarmee te zorgen voor borging hiervan in het project.
Het gaat erom dat al vanaf het allereerste begin van de verkenning duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit worden meegenomen. Dan worden belangrijkste keuzes gemaakt en is het effect van die keuzes op duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit het grootst. Het doel is om vanaf het begin te werken aan een plan dat: voldoet aan de randvoorwaarden voor wat betreft inpassing in de leefomgeving; en daarnaast kansen verzilvert voor verbetering van ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid.
In de richtinggevende opdracht is het integraliteitsniveau bepaald met behulp van de Handreiking Integrale scopebepaling:
- Gebiedsontwikkeling
- Meervoudige inrichting
- Inpassing
- Notitie Investeren in de voorkant loont - HWBP 2023Deze notitie analyseert welke verbeteringen er in de aanloop van projecten doorgevoerd kunnen worden die bijdragen aan het versnellen van HWBP projecten. Met name paragraaf 3.4, pagina 15 is relevant. De notitie benadrukt het uitvoeren van de trajectaanpak en het doorlopen van de ingangstoets voor stabiele HWBP projecten.
- Voortbouwen op 1000 jaar ‘onze dijk’ - Waterschap Rivierenland 2018Compact rapport dat een stappenplan beschrijft voor het borgen van cultuurhistorie binnen dijkversterkings projecten van het HWBP, met name tijdens de verkenning maar ook in de fasen daarna.
- Kunstwerkroute Samenwerken aan Kunstwerken - Samenwerken aan kunstwerken 2021Voor een uniforme aanpak voor de versterking van waterkerende kunstwerken is de Kunstwerkroute opgesteld. De route beschrijft het geheel aan stappen die gedurende de levenscyclus worden doorlopen. Het is met name relevant voorafgaand aan de ingangstoets en bij overdracht richting beheer en onderhoud.
Tools
- Beleidskader Duurzaam doen - Waterschap Drents Overijsselse Delta 2022Het beleidskader van Waterschap Noorderzijlvest is bedoeld als praktische leidraad voor duurzaam werken. Het kader beperkt zich tot circulariteit en de emissie van broeikasgassen en geeft een afwegingskader bij het benutten van kansen.
- Ruimtelijk kwaliteitskader Noordelijke Rijn- en Lekdijk - HDSR 2016Het ruimtelijk kwaliteitskader van de Nederrijn en Lekdijk is een basisdocument voor de grootschalige dijkversterkingen tussen Amerongen en Schoonhoven. Het biedt informatie over landschappelijke, historische en ecologische kwaliteiten die in het dijkversterkingsproject richting geeft aan de omgang met de omgeving van de dijk en aan de ontwerpkeuzen voor de dijkversterking.
- Storyline Grebbedijk - POV DGG 2023De storylines benadrukken om tijd te nemen voor de (voor-)verkenning, zo ook bij de Grebbedijk. Door de lokale omstandigheden goed in kaart te brengen ontstaan onderscheidende oplossingen waarin gebiedseigengrond een rol kan spelen.
- Verslag integrale scope bepaling - Schiermonnikoog - Waterschap Fryslan 2021De dijkversterking op Schiermonnikoog heeft in de initiatieffase de integrale scopebepaling doorlopen om te bepalen welke opgaven in het gebied meegenomen kunnen worden in de dijkversterking.
- Veilige Vecht Ruimtelijk kwaliteitskader - WDO Delta 2021In dit ruimtelijk kwaliteitskader worden een aantal hoofduitgangspunten geformuleerd die richting geven aan een goede ruimtelijke inpassing van de watersysteemmaatregelen. Deze zijn uitgewerkt tot leidende principes per landschapstype in het stroomgebied, zoals het aansluiten bij kenmerkende karakteristieken van het zandlandschap. Dit biedt richtlijnen en criteria voor het ontwerp.
- Natuurlijke processen benutten op Schiermonnikoog - HWBP 2020Voor het project Dijk- en duinversterking Schiermonnikoog heeft het waterschap besloten een lange termijn visie te ontwikkelen waarin duurzaamheid, ruimtelijke kwaliteit en innovatie als uitgangspunt centraal staan. Samen met overheden, natuurorganisaties en andere stakeholders hebben zij het streven om natuurlijke processen zoveel mogelijk hun werk te laten doen. Ook zetten zij in op lokaal grondgebruik.
- Blauwe energiecentrale Afsluitdijk - REDstackOp de Afsluitdijk staat een proefinstallatie die energie wint uit het mengen van zoet en zout water. Het is hiermee een voorbeeld voor andere dammen om te bekijken wat de potentie is voor de opwekking van duurzame energie.
- Keersluis Sassluis Enkhuizen - Samenwerken aan kunstwerken 2024In eerste instantie is het kunstwerk afgekeurd op zowel Sterkte en Stabiliteit als Betrouwbaarheid Sluiting. Via een nadere analyse op het faalmechanisme Sterkte en Stabiliteit is deze beoordeling verbeterd waardoor dit mechanisme onder de signaleringswaarde blijft en hiervoor geen versterking hoeft plaats te vinden.
- Vismigratierivier Afsluitdijk 2024Om trekvissen tussen de Waddenzee en het IJsselmeer te laten zwemmen is in 2011 is het idee bedacht om een 4 kilometer lange vismigratierivier aan te leggen. Het is een zelfstandig project, maar de versterking van de Afsluitdijk vormde de aanleiding om de vismigratie te realiseren aangezien de dijk moet worden gekruist. Een goed voorbeeld van een integrale aanpak van een gebied.
- Verbetering 7 kunstwerken - HHNK 2021Er zijn 7 sluizen in Noord-Holland afgekeurd. In het kader van het HWBP is voor al deze sluizen binnen één project gekeken wat de oplossing is. Deze portfolio aanpak kan efficiënt werken doordat expertise binnen het projectteam meermaals wordt toegepast en een lerend vermogen ontstaat. Hiervoor moet in een vroege fase voor worden gekozen.